حامیم: چادری مناسب افراد بی سرپناه
اَبیر سیکالی (Abeer Seikaly) معمار و طراح برجسته در حال توسعهی طرحی ابتکاری و راه حلی خلاقانه است که امکان ایجاد سرپناهی امن، سبک و قابل حمل را برای ساکنان مناطق آسیب دیده فراهم مینماید. از آن جایی که کشور ما هم به نوعی منطقهی در معرض خطر به حساب میآید شاید آشنایی با این طرح جالب خالی از لطف نباشد.
این روزها در گوشه و کنار جهان شاهد درگیریهای متعددی هستیم که مردمان بیگناه را هم ناخواسته درگیر خود نمودهاند. صدها، هزاران و شاید میلیونها نفر در جستجوی مکانی امن، خانه و کاشانهی خود را رها کرده و آوارهی کشورهای همسایه شدهاند. از سوی دیگر بلایای طبیعی هم انسانهای بیشماری را از نعمت سرپناهی امن محروم میکند، افرادی که در عین اندوه فقدان عزیزان و به جای برخورداری از مکانی امن و راحت، روزگار سختی را در پناهگاههای موقت میگذرانند.
اکنون این معمار کانادایی- اردنی نه تنها روی خانههایی منعطف و قابل حمل کار کرده، بلکه امکانات رفاهی متعددی از جمله سیستم جمع آوری آب، ژنراتور خورشیدی و گرم کردن آب بوسیله انرژی خورشید را نیز در طراحی خود اعمال نموده است. طرحی که میتواند نیاز به سرپناهی امن، قابل جابجایی و سبک برای مناطق آسیب دیده را به خوبی مرتفع نماید.
سِیکالی از تکنیکهای بومی بافت سبد الهام گرفته و همچنین انعطاف پذیری بالای پوست مار را نیز در طرح خود مد نظر داشته است. او در کار خود از الیاف مقاوم در برابر تغییرات جوی استفاده کرده و در عین حال برای افزایش استحکام، بین آنها لولههای پلاستیکی انحنا دار کار گذاشته، به طوری که در برای فشردگی و کشیدگی در مقادیر بالا، مقاومت مناسبی از خود نشان میدهند. همچنین فیبرهای به کار رفته در این چادر، دو لایه بوده و بین این دو لایه فضایی خالی ایجاد شده است که اجازه میدهد هوا آزادانه جریان داشته و در نتیجه چادر از تهویه مناسبی برخوردار باشد. از دیگر مزایای این فضای خالی، ایجاد محلی مناسب برای قرار گیری کابلهای الکتریسیته و لولههای آب است. مدلهای طراحی شده فعلی قطری معادل 5 متر وارتفاعی برابر 2.4 متر دارند.
هر چادر مجهز به سیستم جمع آوری آب است و برای این کار از کانالهای طبیعی که در سطح آن ایجاد شده، استفاده میکند، آب جمع آوری شده مستقیماً به مخزن ذخیره سازی آب وارد میشود. با استفاده از فیبری با خاصیت گرمایشی بالا میتوان انرژی خورشیدی را به انرژی الکتریکی تبدیل نمود، همچنین با کمک انرژی خورشید، آب ذخیره شده در مخزن را گرم و برای استحمام مورد استفاده قرار داد. این سیستم قدرتمند همچنین میتواند آبی که از منبعی خارجی تامین میشود را نیز گرم کند.
طراحی انعطاف پذیر این چادرها امکان دایر کردن آنها را در هر نقطه و با هر نوع آب و هوایی فراهم کرده است. در واقع به دلیل این طراحی خاص، در هنگام تابستان و گرمی هوا میتوان آن را به شیوهای برپا کرد که امکان تهویهی مناسبتری مهیا شده و در هنگام زمستان و سردی هوا به خوبی مهرو موم و از ورود هوای سرد به درون چادر جلوگیری کند.
سیکالی میگوید هدفش آزمودن معماری در مفهوم سنتیاش به همراه استفاده از فناوریهای مدرن برای ساخت پناهگاهی جدید بوده که تحرک و پویایی لازم را داشته و در عین حال امکانات یک زندگی مدرن (گرما، الکتریسیته، آب جاری، مخزن و..) را نیز فراهم نماید. به علاوه طراحی لانه زنبوری تمیز و شسته رفتهی این چادر نیز، حمل راحت و آسان آن را به هر نقطهای امکان پذیر کرده است. این پروژه در سال 2013 برندهی جایزهی طراحی لکسوس شد.